Kefir yapımı ve evde kefir yapmak için bilmeniz gerekenler
Bazı kaynaklarda peygamber içeceği olarak da bilinen kefir, boza kıvamında koyu ayrana veya sulu yoğurda benzeyen hafif ekşimsi ve ferahlatıcı tadıyla kökleri Kafkaslara dayanan oldukça sağlıklı bir süt içeçeğidir.
Kefiri bu kadar önemli bir içecek yapan içerisinde bol miktarda probiyotik barındırmasıdır. Vücuda dost canlı mikroorganizmalar olan probiyotikler düzenli tüketildiğinde başta bağırsaklar olmak üzere vücuda bir çok fayda sağlarlar.
Bir yemek kaşığı kefir mayası içerisinde ortalama 70-100 milyon arası probiyotik bakteri bulunmaktadır. Vücuda dost ve insan bedeniyle işbirliği yapan bu bakteriler vücudun bağışıklık sistemini güçlendirmektedir.
Kefir içerdiği diğer vitamin, mineral ve proteinler ile enfeksiyonlara karşı koruyucu bir işlev de görmektedir. Kefir mayası üzerine çalışan bilim adamları mayanın içerisinde tek bir kötü bakteriye rastlamamışlardır. Bu konuda daha fazla bilgiyi Kefir nedir sayfasından edinebilirsiniz.
Kefir Türleri Nelerdir?
Süt Kefiri ve Su Kefiri
Her ne kadar biz sitemizde süt kefirini konu ediniyor olsak da su kefiri olarak bilinen bir başka kefir türü daha vardır.
Su kefiri sarı renkli ve kristal bir görünüme sahiptir. Her ikisi de lezzetli ve bu lezzetin yanı sıra sağlığa da bir çok yararı vardır.
Hem su kefiri hem de süt kefiri iyileştirici olmanın yanı sıra önleyicidir. Daha açık bir anlatımla bu içeceği sadece hasta olduğunuz zamanlar değil herhangi bir hastalığınızın bulunmadığı zamanlarda da düzenli (her gün bir bardak) içerseniz olası hastalıkları önlemiş olursunuz.
Aynı süt kefiri gibi su kefiri de ucuz olmasının yanı sıra mandıra ürünü içmekten kaçınanlar için gayet iyi bir çözümdür. İçimi kolay olan su kefiri özellikle sıcak havalarda bol bol içebileceğiniz çok iyi bir serinleticidir.
Su ve Süt Kefiri Mayalarının Görünümü
Su Kefiri
Süt kefiri
Su ve Süt Kefirinin İçerikleri
Süt kefiri ulaşımı daha kolay ve daha ucuz olduğu için genelde inek sütü ile yapılır. Bunun yanı sıra keçi, deve, bufalo ve koyun sütünden de mayalayanabilmektedir.
Mandıra ürünü kullanmak istemeyenler soya sütü, hindistan cevizi sütü, badem sütü kullanarak mayalayabilir ancak sonuç farklı olacağı gibi faydası da mandıra ürünlerine oranla çok düşük olacaktır.
Mandıra sütleri çiğ, pastorize ve homojenize olarak olarak üçe ayrılır. Kefir yapımında pastörize edilmiş sütler bakteri üretimi durdurulduğu için tercih edilmemelidir. Günlük süt olarak bilinen, market ve bakkallarda satılan pastörize sütler tercih edilmelidir, UHT sütler tercih edilmemelidir.
Su kefiri mandıra ürünü olmayan meyve suyu, hindistan cevizi suyu ya da bildiğimiz içme suyundan organik (esmer) şeker kullanılarak yapılabilen bir içecektir. Klor su kefirinin tohumlarına zarar verdiği için musluk suyu ile yapılmamalıdır.
Kefir Nasıl Tüketilir?
Süt kefiri sade ya da mevsim meyveleriyle karıştırılarak içilebilir.
Kefiri salata soslarında, yemeklerde, unlu mamüllerde de kullanabilirsiniz.
Tereyağı alternatifi olarak kullanabileceğiniz kefirden çok lezzetli kefir peyniri de yapabilirsiniz. Kefir tohumlarını yine salatalarda kullanabileceğiniz gibi direk yiyebilirsiniz.
Kefirin kullanım alanları için kefirli tarifler sayfamıza bakabilirsiniz. Su kefirini de yine aynı şekilde hem içebilir hem de tatlılarda ve salata soslarınızda kullanabilirsiniz.
Özellike hazır kutulanmış meyve suyu ve asidik içecekler yerine su kefiri içebilirsiniz.
Kefirin Tadı
Süt kefiri fermentasyon süresine bağlı olarak tadı ve yoğunluğu değişir. 24 saat mayalanmış bir kefir ayran gibi sulu olurken 48 saat mayalanmış kefir yoğurt gibi daha koyu olur.
Kefirin mayalanma süresi arttıkça ekşimsiliği ve faydası da artar. Süt ile mayalanan kefirin su kefirine göre tadı daha yoğundur.
Evde kefir yapımına başladıktan sonra yapacağınız farklı fermentasyon süreleri denemeleriyle kefirin tadını ve yoğunluğunu kısa sürede sevdiğiniz gibi kendi kendinize ayarlayabilirsiniz.
Kefir Nasıl Yapılır?
Evde kefir yapımı sanılanın aksine tıpkı yoğurt mayalamak gibi oldukça kolaydır.
Evde kefir yapımına başlamak için öncelikle kefir mayası edinmelisiniz.
Sonrasında size gerekli olacak malzemeler ise geniş bir plastik kap, günlük süt, plastik çok ince aralıklı süzgeç, bir tahta kaşık.
Daha detaylı bir anlatım için evde kefir yapımı sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Bu süt içeceği hamile kadınlar ve yaşlılar için mükemmel bir beslenme destekçisidir. Evde kefir yapımı kolaydır ve bunun yanı sıra pahalı değildir.
Kefir Mayalarken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
- Musluk suyundaki klor gibi kimyasal maddeler kefir tohumlarına zarar vereceğinden kefir yaparken kefiri musluk suyu ile temas ettirmeyin. İçme suyu kullanın.
- Başta aliminyum olmak üzere kesinlikle metal kullanmayın. Cam, tahta ve plastik kullanın. Özellikle mayalanma sürecinde toksin içermeyen ve sterilize etmesi kolay olan cam kavanoz kullanın.
- Bakterilerin ölmesine neden olacağından kefiri kaynatmayın ya da aşırı ısıtmayın.
- Mayalanma sürecinde kavanozun ağzını kapatmayın ancak kirlenmesini ve istenmeyen maddelerin kavanozun içine girmesini önlemek için kavanozun ağzını kağıt havlu ya da temiz bir mutfak bezi ile mutlaka örtün.
Kefir mayalarken dikkat edilmesi gerekenler ile ilgili püf noktalarını ve daha detaylı bilgiyi Kefir Nasıl Yapılır başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.
Dünyanın Kefirle Tanışması
Tahminlere göre bu sağlıklı süt içeceği Orta Asya’da yaşayan Türkler tarafından keşfedildi. Küçük baş hayvancılığın oldukça büyük bir önem taşıdığı Türkler yaşamlarının her alanında mayaladıkları süt ürünlerini göç ettikleri yerlere de beraberlerinde taşımışlardır.
Atlardan, keçi ve koyunlardan yararlanmışlar; genel olarak at sütünden kımız yapmış, keçi veya koyun sütünden ise kefir yaparak tüketmiş ve sağlıklı bir yaşam sürmüşlerdir.
Detaylı bilgi için kefirin tarihi başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Neden Kefir İçilmeli?
İnsanoğlunun biyolojik yapısında ve metabolizmasında süt ürünlerinin yadsınamaz büyük bir rolü vardır. Neden kefir içmeliyiz sorusunun yanıtıda kısaca budur. Sentetik, katkılı, yapay içeceklerin sağlığımızı ciddi derecede etkilediği, zihinsel ve fiziksel gelişime hiçbir olumlu etki yapmadığı gibi zararlarının hayli fazla olduğu günümüzde sağlıklı ve uzun yaşama mucizevi derecede olumlu etkiler yapan kefir insan sağlığı için toplumsal fayda sağlayan bir ihtiyaçtır.
Kefirin İnsan Sağlığındaki Önemi
Bu içeceğin insan sağlığında önemli bir yeri vardır. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Ahmet Aydın son yıllarda rafine gıdaların tüketimindeki artışa paralel olarak, turşu, boza, çeşitli salamuralar gibi geleneksel fermantasyon gıdalarının az tüketilmesi, süt ve yoğurt gibi fazla tüketilenlerin ise ekşimesin ya da kesmesin diye pastörize edilmesi ya da antibiyotik katılması vücudumuzun mükemmel probiyotik dengesini alt üst ettiğini ve bunun çözümünün kefir içmek olduğunu belirtiyor.